نگاهي اجمالي به بيماري هاي مشترك بين انسان و حيوان
کیست هیداتیک :
یک بیماری انگلی است که انسان و دام در اثر خوردن تخم نوعی انگل به نام کرم تنیا اکینوکوک که در مدفوع سگ بیمار وجود دارد بدان مبتلا می شوند کیست هیداتیک کیسه های آبکی است که حاوی مرحله نوزادی انگل بوده و امکان ایجاد آن در اعضای مختلف بدن وجود دارد.
راههای انتقال :
ازطریق دست آلوده به مدفوع سگ – خوردن آب و مواد غذایی که بوسیله مدفوع حیوان بیمار آلوده شده است.
پیشگیری :
کم کردن تماس انسان با سگها و درمان سگهای آلوده – رعایت موازین بهداشتی از جمله شستشوی کامل سبزیجات - جلوگیری از تغذیه سگ از امعاء و احشاء دام – ذبح دام در کشتارگاههای بهداشتی
بروسلوز ( تب مالت ) :
یک بیماری عفونی حاد یا مزمن قابل انتقال بین انسان و تعدادی از حیوانات ( از جمله گاو – گوسفند – بز – خوک – شتر و گاو میش ) است که از طریق تماس با دام یا فرآورده های دامی به انسان منتقل می شود.
عامل بیماری :
باکتری بنام بوسلا می باشد که سه نوع آن عامل اکثر عفونتهای تب مالت در انسان می باشد. بروسلا ملی تنسیس که در بز و گوسفند بیشتر است و عمدتا عامل بروز موارد تب مالت انسانی در ایران می باشد – بروسلا آبورتوس که در گاو بیشتر است و بروسلا سوئیس که در خوک بیشتر است.
راههای انتقال :
تماس مستقیم با بافتهای حیوانی آلوده نظیر خون – ترشحات وازن و ترشحات جنین سقط شده - مصرف شیر خام و فرآورده های لبنی آلوده خصوصا پنیر تازه – خامه و سرشیر – انتقال تنفسی از طریق استنشاق هوای آلوده آغل – اصطبل و آزمایشگاه
پیشگیری :
شناسایی و کشتار دامهای آلوده – واکسیناسیون دامهای واجد شرایط – رعایت اصول بهداشتی در هنگام برخورد با دام و بافتهای حیوانی آلوده – خودداری از مصرف شیر خام و فرآورده های لبنی غیر پاستوریزه.
سیاه زخم ( شاربن ) :
بیماری عفونی حیوانات وحشی و اهلی خصوصا نشخوار کنندگان است که انسان بطور اتفاقی در اثر تماس با دام یا فرآورده های دامی آلوده بدان مبتلا می شود با توجه به روش انتقال به سه شکل جلدی – تنفسی و گوارشی بروز می کند.
عامل بیماری :
باکتری میله ای شکل به نام باسلیوس آنتراسیس ( باسیل شاربن ) است که اسپور آن در شرایط نا مساعد محیط تا سالها قادر به ادامه حیات است.
راههای انتقال :
از طریق تماس بریدگی یا خراشهای پوست با دام آلوده – تنفس اسپورهای زنده و جایگزینی آنها در ریه – مصرف بافت آلوده حیوانات تلف شده از شاربن.
پیشگیری :
عدم اجرای کالبد شکافی حیوان تلف شده مظنون به شاربن – سوزاندن یا مدفون ساختن عمیق لاشه های مشکوک و پوشاندن آن با لایه ای از آب آهک – واکسیناسیون دامهای حساس و جداسازی حیواناتی که علائم بیماری را دارند – ضد عفونی کلیه فرآورده های دامی مثل : پوست – پشم و استخوان حیوانات مشکوک.
هاری :
بیماری ویروسی خطرناک و کشنده ای که در اثر گزش یا خراش توسط حیوانات وحشی و اهلی و گاها جوندگان ایجاد میشود.
عامل بیماری :
ویروسی است عصب دوست از گروه رابدو ویروسها
راههای انتقال :
گزش توسط حیوان هار و از راه پوست ( خراشهای پوستی ) از طریق لیسیدن مخاط لب – چشم و بینی انسان توسط حیوان هار – پیوند عضو از انسان مبتلا به هاری وسایل آلوده به ویروس
پیشگیری :
خودداری از نگهداری سگ و گربه در منزل و در صورت نگهداری قلاده زن و واکسیناسیون آنها علیه هاری – جلوگیری از تردد سگهای صاحبدار در معابر عمومی – جلوگیری از نزدیک شدن کودکان به سگهای ولگرد – اتلاف سگهای ولگرد – جمع آوری و دفن بهداشتی زباله – ایمن سازی و واکسیناسیون افراد در معرض خطر - توجه خاص به گاز گرفتگی حیوانات ( هر چند جزئی و بصورت خراش باشد ) و شستشوی زخم با آب صابون به مدت 10 تا 15 دقیقه و مراجعه به واحدهای مبارزه با هاری مستقر در مرکز بهداشت شهرستانها در هر ساعت شبانه روز جهت انجام واکسیناسیون. ( واحد مبارزه با هاری شهرستان اصفهان واقع در خیابان ابن سینا – مرکز بهداشتی درمانی ابن سینا – تلفن : 4458694 )
تب خونریزی دهنده کریمه – کنگو ( cchf ) :
بیماری ویروسی خطرناک واگیر دار و گاهی برای انسان کشنده است که با تب و خونریزی همراه است و چون برای اولین بار در کشور کنگو ( واقع در آفریقا ) و شبه جزیره کریمه ( واقع در اوکراین ) توصیف شده است. بنام تب خونریزی دهنده کریمه کنگو نامیده می شود. با وجودی که بیماری مخصوص حیوانات ( از جمله گاو – گوسفند – بز – خرگوش و پرندگان ) می باشد ولی موارد تک گیر وهمه گیریهای ناگهانی این بیماریها در انسانها نیز اتفاق می افتد.
عامل بیماری :
ویروس cchf از گروه آربوویروسها و جنس نایرو ویروس می باشد. مهمترین بند پایان ناقل ویروس به انسان کنه ای از جنس هیالوما می باشد.
راههای انتقال :
گزش کنه آلوده یا له کردن آن روی پوست – تماس پوست با لاشه – خون یا ترشحات حیوان آلوده – تماس با خون یا ترشحات بدن انسانهای بیمار.
پیشگیری :
شناسائی و درمان کامل بیماران – جداسازی دام از محل زندگی انسانها – پرهیز از تماس بدن با بافتهای آلوده انسان و حیوانات مبتلا – استفاده از وسایل حفاظتی و جلوگیری از گزش کنه – جلوگیری از نقل و انتقال حیوانات مبتلا و قاچاق دام – بهسازی محل نگهداری دام – جلوگیری از کشتار غیر مجاز دام – از بین بردن و کنه ها از طریق سم پاشی و ایجاد حمام ضد کنه – عدم استفاده از وسایط نقلیه شخصی جهت جابجائی دام و متعلقات آن ( پوست – پشم و کله پاچه تمیز نشده ) خودداری از کشتار دام بعنوان نذر و قربانی در داخل مغازه و معابر عمومی
تهيه و تنظيم : کورش امینیان - کارشناس بیماریهای قابل انتقال بین حیوان و انسان ( مرکز بهداشت شماره یک استان اصفهان
یک بیماری انگلی است که انسان و دام در اثر خوردن تخم نوعی انگل به نام کرم تنیا اکینوکوک که در مدفوع سگ بیمار وجود دارد بدان مبتلا می شوند کیست هیداتیک کیسه های آبکی است که حاوی مرحله نوزادی انگل بوده و امکان ایجاد آن در اعضای مختلف بدن وجود دارد.
راههای انتقال :
ازطریق دست آلوده به مدفوع سگ – خوردن آب و مواد غذایی که بوسیله مدفوع حیوان بیمار آلوده شده است.
پیشگیری :
کم کردن تماس انسان با سگها و درمان سگهای آلوده – رعایت موازین بهداشتی از جمله شستشوی کامل سبزیجات - جلوگیری از تغذیه سگ از امعاء و احشاء دام – ذبح دام در کشتارگاههای بهداشتی
بروسلوز ( تب مالت ) :
یک بیماری عفونی حاد یا مزمن قابل انتقال بین انسان و تعدادی از حیوانات ( از جمله گاو – گوسفند – بز – خوک – شتر و گاو میش ) است که از طریق تماس با دام یا فرآورده های دامی به انسان منتقل می شود.
عامل بیماری :
باکتری بنام بوسلا می باشد که سه نوع آن عامل اکثر عفونتهای تب مالت در انسان می باشد. بروسلا ملی تنسیس که در بز و گوسفند بیشتر است و عمدتا عامل بروز موارد تب مالت انسانی در ایران می باشد – بروسلا آبورتوس که در گاو بیشتر است و بروسلا سوئیس که در خوک بیشتر است.
راههای انتقال :
تماس مستقیم با بافتهای حیوانی آلوده نظیر خون – ترشحات وازن و ترشحات جنین سقط شده - مصرف شیر خام و فرآورده های لبنی آلوده خصوصا پنیر تازه – خامه و سرشیر – انتقال تنفسی از طریق استنشاق هوای آلوده آغل – اصطبل و آزمایشگاه
پیشگیری :
شناسایی و کشتار دامهای آلوده – واکسیناسیون دامهای واجد شرایط – رعایت اصول بهداشتی در هنگام برخورد با دام و بافتهای حیوانی آلوده – خودداری از مصرف شیر خام و فرآورده های لبنی غیر پاستوریزه.
سیاه زخم ( شاربن ) :
بیماری عفونی حیوانات وحشی و اهلی خصوصا نشخوار کنندگان است که انسان بطور اتفاقی در اثر تماس با دام یا فرآورده های دامی آلوده بدان مبتلا می شود با توجه به روش انتقال به سه شکل جلدی – تنفسی و گوارشی بروز می کند.
عامل بیماری :
باکتری میله ای شکل به نام باسلیوس آنتراسیس ( باسیل شاربن ) است که اسپور آن در شرایط نا مساعد محیط تا سالها قادر به ادامه حیات است.
راههای انتقال :
از طریق تماس بریدگی یا خراشهای پوست با دام آلوده – تنفس اسپورهای زنده و جایگزینی آنها در ریه – مصرف بافت آلوده حیوانات تلف شده از شاربن.
پیشگیری :
عدم اجرای کالبد شکافی حیوان تلف شده مظنون به شاربن – سوزاندن یا مدفون ساختن عمیق لاشه های مشکوک و پوشاندن آن با لایه ای از آب آهک – واکسیناسیون دامهای حساس و جداسازی حیواناتی که علائم بیماری را دارند – ضد عفونی کلیه فرآورده های دامی مثل : پوست – پشم و استخوان حیوانات مشکوک.
هاری :
بیماری ویروسی خطرناک و کشنده ای که در اثر گزش یا خراش توسط حیوانات وحشی و اهلی و گاها جوندگان ایجاد میشود.
عامل بیماری :
ویروسی است عصب دوست از گروه رابدو ویروسها
راههای انتقال :
گزش توسط حیوان هار و از راه پوست ( خراشهای پوستی ) از طریق لیسیدن مخاط لب – چشم و بینی انسان توسط حیوان هار – پیوند عضو از انسان مبتلا به هاری وسایل آلوده به ویروس
پیشگیری :
خودداری از نگهداری سگ و گربه در منزل و در صورت نگهداری قلاده زن و واکسیناسیون آنها علیه هاری – جلوگیری از تردد سگهای صاحبدار در معابر عمومی – جلوگیری از نزدیک شدن کودکان به سگهای ولگرد – اتلاف سگهای ولگرد – جمع آوری و دفن بهداشتی زباله – ایمن سازی و واکسیناسیون افراد در معرض خطر - توجه خاص به گاز گرفتگی حیوانات ( هر چند جزئی و بصورت خراش باشد ) و شستشوی زخم با آب صابون به مدت 10 تا 15 دقیقه و مراجعه به واحدهای مبارزه با هاری مستقر در مرکز بهداشت شهرستانها در هر ساعت شبانه روز جهت انجام واکسیناسیون. ( واحد مبارزه با هاری شهرستان اصفهان واقع در خیابان ابن سینا – مرکز بهداشتی درمانی ابن سینا – تلفن : 4458694 )
تب خونریزی دهنده کریمه – کنگو ( cchf ) :
بیماری ویروسی خطرناک واگیر دار و گاهی برای انسان کشنده است که با تب و خونریزی همراه است و چون برای اولین بار در کشور کنگو ( واقع در آفریقا ) و شبه جزیره کریمه ( واقع در اوکراین ) توصیف شده است. بنام تب خونریزی دهنده کریمه کنگو نامیده می شود. با وجودی که بیماری مخصوص حیوانات ( از جمله گاو – گوسفند – بز – خرگوش و پرندگان ) می باشد ولی موارد تک گیر وهمه گیریهای ناگهانی این بیماریها در انسانها نیز اتفاق می افتد.
عامل بیماری :
ویروس cchf از گروه آربوویروسها و جنس نایرو ویروس می باشد. مهمترین بند پایان ناقل ویروس به انسان کنه ای از جنس هیالوما می باشد.
راههای انتقال :
گزش کنه آلوده یا له کردن آن روی پوست – تماس پوست با لاشه – خون یا ترشحات حیوان آلوده – تماس با خون یا ترشحات بدن انسانهای بیمار.
پیشگیری :
شناسائی و درمان کامل بیماران – جداسازی دام از محل زندگی انسانها – پرهیز از تماس بدن با بافتهای آلوده انسان و حیوانات مبتلا – استفاده از وسایل حفاظتی و جلوگیری از گزش کنه – جلوگیری از نقل و انتقال حیوانات مبتلا و قاچاق دام – بهسازی محل نگهداری دام – جلوگیری از کشتار غیر مجاز دام – از بین بردن و کنه ها از طریق سم پاشی و ایجاد حمام ضد کنه – عدم استفاده از وسایط نقلیه شخصی جهت جابجائی دام و متعلقات آن ( پوست – پشم و کله پاچه تمیز نشده ) خودداری از کشتار دام بعنوان نذر و قربانی در داخل مغازه و معابر عمومی
تهيه و تنظيم : کورش امینیان - کارشناس بیماریهای قابل انتقال بین حیوان و انسان ( مرکز بهداشت شماره یک استان اصفهان
+ نوشته شده در سه شنبه ۵ اردیبهشت ۱۳۹۱ ساعت 13:11 توسط جواد وطنخواه علمداری
|
